Enflasyon Azaltma Yasası ve temiz enerjiye yaptığı 369 milyar dolarlık yatırım bir kutlama sebebidir. Ancak işimiz henüz bitmiş değil. Modelciler, IRA’nın uygulanmasının ABD’yi 2030 yılına kadar sera gazı emisyonlarını 2005 seviyelerine kıyasla yüzde 40 oranında azaltma yoluna sokacağını tahmin ediyor- Bilim tarafından desteklenen yüzde 50 hedefinin hala önemli ölçüde gerisinde.
Bu arada bazı yorumcular IRA’nın zaferini, yasada yer almayan bazı politika araçlarını göz ardı etmek için kullandılar. Özellikle bazı sol eğilimli iklim aktivistleri izin reformunu çok riskli ve karbon fiyatlandırmasını da politika cephaneliğimizin bir parçası olamayacak kadar sevimsiz görüyorlar. Ancak nihayet tornavidayı elimize almış olmamız çekicimizi bir kenara atmamız gerektiği anlamına gelmiyor. Evet, IRA’deki sübvansiyonlar ve teşvikler ülke genelinde temiz enerjiyi hızlı bir şekilde başlatacak, ancak düşük karbonlu ekonomiye geçişi tamamlamak için daha fazlasını yapmamız gerekiyor.
İKLİM POLİTİKASI: DÖRT ÇEYREKTE BİR DANS
Ekonomi 101 dersini alan herkesin bildiği gibi, arz ve talep piyasa ekonomisinin temel unsurlarıdır. Ancak iklim politikasının karmaşıklığıyla başa çıkmak için, üniversite ders kitaplarımızdan hatırladığımız, arz ve talep eğrilerinin teknolojilerde, kaynak kıtlığında, siyasi kısıtlamalarda veya sosyal tutumlarda herhangi bir değişiklik olmaksızın en uygun fiyatta kesiştiği modellerin ötesine geçmemiz gerekiyor. Bunun yerine, tüm bu unsurlardaki değişikliklere izin veren bir arz-talep matrisi kullanmalıyız.
ARZ (Üretilen miktar) | TALEP (Tüketilen miktar) | |
FOSİL YAKITLAR(Petrol, kömür, gaz) | HAYIR DEYİN! (Fosil yakıt çıkarma ve altyapı projelerinde kullanılmasını engellemek veya azaltmak) | DAHA PAHALI YAPIN!(Vergi,ücretlendirme veya düzenlemeleri kullanarak fosil yakıt ürünlerini daha pahalı yapmak) |
| DÜŞÜK KARBONLU ENERJİ (Rüzgar, güneş, jeotermal) | EVET DEYİN!(Yapılardaki yenilenebilir enerji kaynakları kullanımı arttırılmalı) | DAHA UCUZ YAPIN!(Düşük karbonlu enerjiyi daha ucuz hale getirmek için sübvansiyonlar ve krediler kullanın) |
Her çeyrek kendi politika araçları setine sahiptir. Bunlardan bazıları idari olabilir. Örneğin, federal topraklarda petrol ve doğal gaz sondajını yasaklayan “yerinde tutma” yaklaşımı I. Çeyreğe uyacaktır. Hem geniş kapsamlı karbon vergileri hem de IRA’nın metan vergisi gibi daha sınırlı girişimler dahil olmak üzere kirlilik fiyatlandırması Çeyrek II’ye uyacaktır. Elektrik iletimi için izin reformu ve yeşil enerji ve malzeme araştırmaları için sübvansiyonlar Çeyrek III’e uyacaktır. Çatı üstü güneş enerjisi için vergi kredileri yenilenebilir enerji üretimini daha ucuz hale getirir (Çeyrek IV).
Bazı politikalar sinerjik olarak çeyrekleri birbirine bağlar. Örneğin, daha fazla elektrikli araç (EV) şarj altyapısı inşa etmek (Çeyrek III), EV kullanımını kolaylaştırarak talebi teşvik eder (Çeyrek IV). Bill Gates’in “yeşil primi”, temiz ve kirli seçenekler arasındaki maliyet farkı, başka bir bağlantıyı göstermektedir. Bu prim ya kirli seçenekleri daha pahalı hale getirerek (Çeyrek II) ya da yeşil seçenekleri daha ucuz hale getirerek (Çeyrek IV) azaltılabilir – ya da en iyisi her ikisini de aynı anda yaparak.
Çeyrekleri doldurmak da bir politika meselesidir. Örneğin, I. Çeyreği harekete geçirmek genellikle daha kolaydır. Fosil yakıt arzını azaltmak için (I. Çeyrek), savunucular insanları fosil yakıt projelerine “hayır” demeye teşvik etmek için yerel korumacılık ve NIMBYizmden (Arka Bahçemde Değil) faydalanabilirler. Toplulukları hava ve sularına yönelik tehditlerden korumak için tutkulu eylemleri teşvik etmek kolaydır. Fosil yakıt tedarikçileri, Ulusal Çevre Politikası Yasası’ndan kategorik muafiyetler ve kolaylaştırılmış federal izin süreçleri de dahil olmak üzere düşük karbonlu seçenekler için mevcut olmayan avantajlı muameleden yararlanmaktadır. Bununla birlikte, savunucular bazı maden çıkarma veya boru hattı projelerini engellemek, yavaşlatmak ve öldürmek için mevcut araçları kullandılar: çok noktalı izin süreçleri, Tehlike Altındaki Türler Yasası zorlukları, federal arazilere erişimi sınırlama ve halk protestoları.
Ancak, fosil yakıtları daha pahalı hale getirmek (Quadrant II) genellikle popüler değildir. Bu çeyrekte yer alan başlıca politika araçları karbon fiyatlandırması (vergi, harç veya üst sınır ve ticaret programı yoluyla) veya arzı kısıtlayarak fosil yakıtları etkin bir şekilde daha pahalı hale getiren düzenlemelerdir. Kömür temizleme maliyetleri için federal sübvansiyonlar gibi mevcut devlet desteklerinin kaldırılması da fiyatları artırabilir. Yorumcuların da belirttiği gibi, karbon fiyatlandırması, düzenlemeden daha ucuz olsa da fosil yakıtların maliyetine şeffaf bir rakam koyduğu ve regresif etkilerini dengeleyebilecek ve sürdürülebilir enerjiyi finanse edebilecek gelir getirdiği için özellikle siyasi muhalefetin hedefi olabilir.
Fosil yakıtların maliyetlerini arttırmak bir yük gibi hissettiriyorsa, temiz enerjinin maliyetlerini düşürmek (IV. Çeyrek) bir hediye gibi hissettirebilir. IRA’nın büyük bir kısmı bu çeyreğe uymaktadır. İnsanlara çatı üstü güneş enerjisi, ısı pompaları, elektrikli araçlar ve daha fazlasını satın alma maliyetini düşüren vergi kredileri veriyor. Gerçekten de muhalifler, temiz enerjiyi daha ucuz ve erişimi daha kolay hale getirmenin yararlarına karşı çıkmakta zorlandılar. Anlaşmazlık noktası genellikle sübvansiyon ve krediler için ödeme yapacak parayı bulmaktır. IRA’da para, kurumlar asgari vergisinden gelmektedir. Gelecekte temiz enerjiye olan talebi artırmaya yönelik çabalar, bir yandan çevreyi daha fazla kirleten seçeneklere olan talebi azaltırken diğer yandan da iyi şeyleri finanse etmek için karbon vergilerine veya harçlarına yönelebilir.
IRA’nın rüzgar ve güneş enerjisi arzını artırmak için üretim vergisi kredileri gibi bazı kısımları III. çeyreğe girmektedir. Ancak düşük karbonlu çözümlerin arzını artırmanın diğer yönleri hem acilen gerekli hem de siyasi olarak zor. Yeni altyapıya “evet” demek için yerel aktörler YIMBY (Yes In My BackYard) tutumunu benimsemelidir. Eyalet ve federal hükümetler, temiz enerji projelerini engellemek isteyen NIMBY’lerin elindeki gücü bir nebze olsun alacak şekilde, yer seçimi ve izinler için kolaylaştırılmış kuralları yürürlüğe koymalıdır. En azından federal hükümet rüzgar, güneş ve jeotermal projelerine onlarca yıldır petrol ve doğalgaza sunduğu muameleyi sunabilir: federal arazilerde kolaylaştırılmış izin, açık ve karmaşık olmayan bir federal yer belirleme yetkisi ve risk yönetimi yardımı. Temiz enerji arzı çeyreğinin bir faydası da, şirketler ve işçiler nasıl inşa edileceğini öğrendikçe, ne kadar çok yaparsak o kadar kolaylaşmasıdır.
ADIMLARIN SIRALANMASI:
Karbon fiyatlandırmasını eleştirenler, fosil yakıtların fiyatlarını artırmanın temiz enerjiyi sübvanse etmekten siyasi olarak daha zor olduğu gibi dikkat çekici olmayan bir noktaya değinmişlerdir. Bunun doğru olduğunu söylemek için kimsenin IRA’ya ihtiyacı yoktu; rüzgar ve güneş enerjisi için on yıllık federal üretim vergisi kredileri ve federal karbon vergisinin olmaması yeterli bir kanıt. Ancak iklim şahinlerinin karbon fiyatlandırmasından vazgeçip sadece sübvansiyonların peşine düşmeleri gerektiği iması şaşırtıcı ve yanlıştır.
Karbon fiyatlandırmasını eleştirenler genellikle fiyatlandırmanın her şeyi yapamayacağını söylerler. Ancak neredeyse hiç kimse bu şekilde düşünmüyor; elektrikli araç sübvansiyonlarının, boru hatlarının engellenmesinin ya da başka herhangi bir önlemin tüm işi tek başına yapabileceğini düşünenlerin sayısı da az değil. Temiz enerji arzı, yer seçimi ve izin engelleri gibi diğer faktörler tarafından kısıtlanıyorsa (Çeyrek III), istediğimiz kadar fiyatlandıralım, engelleyelim ve sübvanse edelim, ihtiyaçları sürdürülebilir bir şekilde karşılamak için yeterli temiz enerjiyi dağıtamayacağız.
Bununla birlikte, karbon fiyatlandırmasını eleştirenler, tüm politikaların nasıl sıralanacağı konusunda haklı olabilirler. Artan fosil yakıt maliyetlerine karşı direnç, insanlar ve işletmeler alternatif görmediklerinde özellikle katıdır. Temiz enerji seçeneklerini geliştirmek ve ardından kirli seçeneklerin fiyatlarını artırmak, temiz enerji işverenleri seçilmiş temsilcileri etkilemek için fosil yakıt işverenleriyle rekabet etmeye başladıkça, pratik ve siyasi açıdan mantıklıdır.
Ancak elektrik sektöründe temiz enerji zaten mevcut ve birçok durumda kömürden daha ucuz. Sorun şu ki, rekabetçi fiyatlara sahip bu temiz enerjinin büyük bir kısmı şu anda yer seçimindeki gecikmeler ve iletim kapasitesinin yetersizliği nedeniyle engelleniyor. Bazı temiz enerjiler o kadar ucuz ki maliyeti negatif – üreticiler temiz enerjilerini kullanmaları için insanlara ödeme yapmak zorunda. Elektriğini satamayan yeni geliştiricileri daha fazla yenilenebilir enerjiyi devreye sokmaya ikna etmek zor. Geçişi devam ettirmek için, temiz enerjiyi tüketicilere bağlamak üzere daha fazla yüksek kapasiteli iletim inşa etmemiz gerekiyor. İletim kapasitesinin, şebekeyi iklim kaynaklı aşırı hava olaylarına ve olası elektrik kesintilerine karşı daha dirençli hale getirmek gibi ek faydaları vardır. İşte bu noktada da izin reformu devreye giriyor.
Enerji dönüşümünün özünde, kirli seçeneklerle rekabet ederken temiz seçenekleri ne kadar hızlı bir şekilde net kazananlar haline getirebileceğimiz yatmaktadır. Kısa bir zaman çizelgesinde büyük bir gemiyi döndürmeye çalışıyoruz ve tüm pervanelerin dönmesine ihtiyacımız var. Fosil yakıt arzını ve bunlara olan talebi azaltmamız ve aynı zamanda temiz enerji arzını ve buna olan talebi artırmamız gerekiyor. “Yukarıdakilerin hepsi” iklim politikasına ihtiyacımız var. “Yukarıdakilerin hepsi” enerji politikası genellikle yenilenebilir ya da fosil yakıt olsun tüm enerji kaynaklarının kullanılması anlamına gelirken, ben “yukarıdakilerin hepsi iklim politikasını” mevcut tüm politika araçlarının kullanılması anlamında kullanıyorum.
IRA, federal iklim politikası konusunda ufuk açıcı ve kritik bir başlangıçtır. Ancak bu, diğer araçlarımızı terk etmek için bir bahane değildir; hatta onlara ulaşmak için daha fazla sebeptir. IRA’daki sübvansiyonlar ve krediler temiz enerjiye olan talebi artırırken, şimdi temiz enerji arzını artırmak için diğer engellere saldırma zamanıdır. Bu, hazır çözümleri engelleyen düzenleyici bariyerleri kaldırarak temiz enerjide ayağımızı frenden çekmek ve bir karbon vergisi uygulayarak fosil yakıtlara olan talebi frenlemek anlamına gelmektedir. Fosil yakıtları geri çekerken düşük karbonlu çözümleri ilerleten “yukarıdakilerin hepsi” iklim politikasını izleyerek, temiz ve istikrarlı bir ekonomiye hızlı ve düzenli bir geçişi teşvik edebiliriz.
Yazar: Kristin Eberhard
Çeviri: Sezil Güçlü
Metnin orijinali: https://www.niskanencenter.org/all-of-the-above-climate-policy/
