Türkiye Parti Sisteminde İstikrar Sorunu: Parti Sisteminde Oynaklık, Oy Esnekliği ve Parti Desteği Değişkeni Örneğinde İller Bazında Bir İnceleme

Türkiye siyasetinin en temel sorunlu alanlarından biri parti sistemidir. 1946’dan günümüze rekabetçi parti sistemine yönelik olarak askeri darbeler gibi dışsal müdahaleler ve parti iç yapılarındaki içsel dinamikler parti sisteminin kurumsallaşamamasına neden olmuştur. Kurumsallaşamama sorununun temel göstergelerinden biri seçmen tercihlerindeki hareketlilik ya da oynaklıktır. Bu durum kaçınılmaz olarak Türkiye parti siyasetinde dönemsel olarak istikrarsızlığın yaşanmasına neden olmaktadır. Türkiye parti siyaseti üzerine çalışan uzmanlar oynaklıkta 1990’lara dek sosyal bölünmelerin etkili olduğunu belirtirken, daha sonra ekonomik (işbaşındaki hükümet dönemindeki bireysel ekonomik kazanç-kayıp) faktörlerin belirleyiciliğinden sözederler. Bu çalışmada Türkiye parti siyasetinde istikrar sorunu genel değerlendirmenin ardından iller örneğinde incelenmektedir. 2002’den 2015’e yapılan 4 genel seçim sonuçları veri alınarak, illerdeki seçmen hareketliliğinin fotoğrafı çekilmekte, parti sisteminde oynaklık çeşitli boyutlarıyla ele alınmaktadır.